Dừa Nước là gì? Tác dụng, Giá trị dinh dưỡng và Giá bán

Dừa nước là loại cây đặc trưng ở miền Tây Nam Bộ. Bên trong có thịt màu trắng, mềm, vị ngọt thơm, tính mát và thường được dùng để chế biến thành món ăn giúp thanh nhiệt và giải khát. Ngoài ra theo Đông Y, dừa nước còn có tác dụng nhuận nhan sắc, giải nhiệt, cầm máu và bồi bổ sức khỏe.

• Tên gọi khác: Dừa lá
• Tên khoa học: Nypa fruticans
• Họ: Cau (danh pháp khoa học: Arecaceae)

Mô tả dược liệu dừa nước

1. Đặc điểm của cây dừa lá

Dừa nước là loài cây sinh sống thành dãy ở ven sông, kênh rạch nước lợ. Cây có hệ thống rễ chằng chịt, thân ngầm và lá to. Thân và rễ cây mọc ở dưới lòng đất, chỉ có phần cuống hoa và lá nổi bên trên. Lá thì có hình lược như lá dừa, kích thước từ 5 - 8m, lá chét thuôn dài, nhỏ, cuống lá to, tròn, cứng chắc và bẹ lá phình to.

Hoa mọc thành cụm có hình cầu, dài khoảng 60 - 90cm. Khi thụ phấn, các trái nhỏ mọc ép vào nhau tạo thành buồng lớn, mỗi buồng có từ 40 - 60 quả. Quả có cơm màu trắng, mềm thơm và ăn được, bên trong chứa nhân cứng. Cây sinh sôi bằng cách rụng hạt khô và phân tán theo dòng thủy triều.

Thông thường loại cây này mất khoảng 10 năm tuổi trở lên mới nở hoa và kết quả.

2. Bộ phận sử dụng

Dừa lá có thể dùng vào nhiều việc nhờ các bộ phận như:

• Quả: thường được dùng để ăn giúp thanh nhiệt cơ thể.
• Lá cây: thường được người dân sử dụng cho việc lợp mái nhà ở, che nắng mưa cho gia đình.
• Nhựa ngọt của cây: khi quài dừa còn chưa nở, người dân thường châm chích để hứng lấy nhựa rồi chế biến thành thức uống có cồn như rượu, bia hay giấm nguyên chất.
• Cánh hoa: được dùng như một loại trà uống hàng ngày.

3. Phân bố

Dừa nước phát triển mạnh trong những vùng đầm lầy ven sông hoặc ven biển. Loài thực vật này phân bố nhiều ở ven biển Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Ở nước ta, dừa lá mọc nhiều ở các tỉnh Tây Nam Bộ.

4. Thu hái - sơ chế

Trái thì mọc quanh năm nhưng tập trung nhiều nhất vào tháng 8 - 10 hoặc tháng 2. Nhân dân thường thu hái khi thấy cuống dừa cúi xuống.

Khi thu hái về, đem tách riêng từng quả, sau đó chẻ đôi rồi sử dụng thìa nạo phần cơm bên trong. Cùi của quả thì thường được dùng ăn để giải khát và thanh nhiệt.

5. Giá trị dinh dưỡng của dừa nước

Dừa nước chứa nhiều thành phần dinh dưỡng hơn dừa thông thường, bao gồm: chất béo, protein, đường, vitamin C, khoáng chất,…

6. Dừa nước giá bao nhiêu?

Thông thường mỗi buồng dừa nước có khoảng 40 đến 80 trái, cân nặng khoảng trên 15kg, giá bán thì phụ thuộc vào từng cách chế biến. Trên thị trường hiện nay đang có cơm và nước uống giải khát từ loại quả này, có giá như:

• Cơm : có giá khoảng 110.000 đến 180.000VND/kg.
• Nước uống: khoảng 15.000 đến 30.000 mỗi ly.

Vị thuốc dừa nước (dừa lá)

1. Tính vị

Vị ngọt, thơm, tính mát và không có độc.

2. Quy kinh

Quy vào kinh Can và Bàng Quang.

3. Tác dụng của dừa nước

- Tác dụng của dừa nước theo Đông Y:

• Tác dụng: Giải nhiệt, tăng cường khí lực, cầm máu, nhuận nhan sắc.
• Chủ trị: Thổ huyết, chảy máu cam, cảm nắng, trị nóng trong người và tiểu tiện kém.

- Tác dụng của dừa nước theo y học hiện đại:

• Hỗ trợ điều trị tiểu đường type 2: Hàm lượng axit amino và chất xơ trong dừa nước làm tăng độ nhạy cảm với insulin và ngăn chặn quá trình hấp thu đường, từ đó giúp hạ đường huyết và ngăn ngừa các biến chứng ở bệnh nhân tiểu đường.
• Tác dụng hạ áp: Với hàm lượng kali và acid lauric dồi dào, dừa lá còn có thể tác dụng giãn mạch và điều hòa huyết áp.
• Ngăn ngừa táo bón: Dừa lá chứa nhiều chất lỏng, vitamin, chất xơ và khoáng chất. Những thành phần này có tác dụng tăng cường nhu động ruột, duy trì lượng chất lỏng trong ruột kết và giảm nguy cơ táo bón.
• Điều hòa kinh nguyệt: Với tác dụng làm mát, bổ sung dừa lá thường xuyên có thể điều hòa kinh nguyệt và trị các vấn đề liên quan như bế kinh, thống kinh, máu kinh ra ít,…
• Phòng ngừa rối loạn tiêu hóa: Axit lauric trong dừa lá sau khi được dung nạp sẽ chuyển thành monolaurin - thành phần có tác dụng ức chế ký sinh trùng và vi khuẩn gây hại ở đường ruột, từ đó làm giảm nguy cơ rối loạn tiêu hóa.
• Nuôi dưỡng làn da: Ăn dừa lá thường xuyên có thể duy trì độ ẩm cho da và ngăn ngừa lão hóa.

- Tham khảo thêm tác dụng của dừa nước:

• Nhân dân thường sử dụng lá để xây chòi.
• Hoặc được dùng để làm các vật dụng trong nhà.

4. Cách sử dụng

Dừa lá thường được sử dụng để ăn trực tiếp hoặc chế biến thành các món ăn giải khát và thanh nhiệt. Do dừa lá không có độc nên bạn có thể sử dụng từ 100 - 300g/ ngày.

Các món ăn bồi bổ sức khỏe

1. Dừa nước đá đường

Với vị thanh ngọt thanh của đường và một số gia vị khác. Uống một miếng dừa nước đá đường sẽ giúp cơ thể bạn mát mẻ hơn.

Cách thực hiện dừa nước đường đá:

• Chuẩn bị: Cùi từ quả dừa lá, dầu chuối và nước đường.
• Thực hiện: Cho 1 ít dầu chuối vào nước đường, sau đó thêm cùi dừa lá và đá vào, dùng uống vào những ngày hè giúp giải khát, thanh nhiệt, giảm nóng trong người và phòng ngừa cảm nắng.

2. Mứt dừa nước

Mứt dừa nước có thể sử dụng vào các dịp lễ tết thay cho một số loại mứt khác. Nhâm nhi một miếng mứt dừa vừa dẻo, vừa thơm kèm thêm ly trà cũng có thể khiến bạn mãi không ngưng.

Cách thực hiện dừa nước đường đá:

• Chuẩn bị: Cùi dừa nước 1kg và đường cát trắng 500g.
• Thực hiện: Để dừa lá cho thật ráo sau đó thêm đường trắng vào trộn đều và để trong vòng 10 phút. Cho hỗn hợp vào nồi và nấu với lửa nhỏ cho đến khi đường hơi sền sệt, thêm vào 1 ít nước cốt chanh rồi sên cho đến khi mứt khô hoàn toàn. Tắt bếp, để nguội rồi trút mứt vào lọ thủy tinh để ăn dần.

3. Chè dừa nước

Hương vị của chè dừa nước khó lòng chê được. Bởi việc chế biến cần trải qua nhiều công đoạn chế biến với các thành phần khác nhau. Ăn một chén chè, cắn một miếng dừa giòn ngọt, vừa bùi vừa béo thì còn gì tuyệt vời bằng.

Cách thực hiện dừa nước đường đá:

• Chuẩn bị: Thạch dừa, hạt sen, đậu xanh và nhãn nhục mỗi thứ 100g, dừa lá 300g, nấm tuyết 1 tai và đường cát trắng 300g.
• Thực hiện: Đem dừa lá ướp với đường và đậy kín. Sau đó rửa sạch nhãn nhục rồi chần sơ với nước sôi, hạt sen và đậu xanh nấu cho chín mềm. Nấm tuyết ngâm cho nở rồi chần qua nước sôi, cắt nhỏ vừa ăn. Khi ăn, cho nguyên liệu vào ly rồi thêm đá vào.

Ngoài ra, cùi của quả còn được dùng thêm vào các món chè khác như chè mỹ, chè thái, chè đậu,… để tăng hương vị và kích thích vị giác.

Lưu ý khi dùng

• Không nên dùng dừa lá cho người có tạng âm (da xanh tái, ăn uống chậm tiêu, hay bị tiêu chảy, ít khát nước, bắp thịt mềm, chậm chạp).
• Dùng quá nhiều dừa lá có thể gây ớn lạnh, đầy bụng, khó chịu và buồn nôn.
• Tránh ăn dừa lá trước khi chơi thể thao nhằm hạn chế tình trạng chân tay yếu và thiếu độ dẻo dai.

Với thành phần dinh dưỡng và tác dụng dược lý đa dạng, dừa nước không đơn thuần là loại quả thông thường mà còn được sử dụng như một vị thuốc chữa bệnh. Tuy nhiên cần tránh ăn loại quả này quá nhiều, thay vào đó nên cân bằng các loại thực phẩm trong chế độ dinh dưỡng để tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

Có thể bạn quan tâm

• Cây Dừa Cạn (Bông Dừa) - Đặc Điểm & Công Dụng Trị Bệnh
• 20+ Tác Dụng Của Dầu Dừa Trong Làm Đẹp Và Trị Bệnh