Sau phẫu thuật có được uống nước cam không? Chuyên gia giải đáp

Bài viết được viết bởi Dược sĩ Nguyễn Văn Mạnh: Chuyên gia tư vấn dinh dưỡng Nutricare và tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nguyễn Đức Minh.

Nước cam là loại nước trái cây phổ biến với hương vị thơm ngon và nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Vậy với những công dụng đó, người sau phẫu thuật có được uống nước cam không? Hãy cùng theo dõi bài viết sau đây của Nutricare để tìm lời giải đáp.

Có thể bạn quan tâm:

• Sau phẫu thuật có nên uống nước dừa không?

1. Ngay sau phẫu thuật có được uống nước cam không?

Hiện nay chưa có nghiên cứu cụ thể nào chứng minh tác dụng của nước cam với người bệnh ngay sau phẫu thuật. Các trang sức khỏe uy tín cho rằng, người sau phẫu thuật có thể sử dụng cam, tuy nhiên, ăn quả cam sẽ tốt hơn là dùng dạng nước ép.

Sau phẫu thuật, ở giai đoạn hồi sức, người bệnh được chỉ định bù nước - điện giải và dinh dưỡng qua đường truyền tĩnh mạch do cơ thể bệnh nhân đang rất yếu và chưa ăn uống được. Đến giai đoạn bắt đầu hồi phục (3 - 5 ngày sau phẫu thuật), người bệnh có thể ăn quả cam thay vì uống nước cam, tuy nhiên không nên ăn nhiều.

Có thể bạn quan tâm:

Sau phẫu thuật nên uống sữa gì?

2. Nguy cơ có thể gặp phải khi uống nước cam sau khi phẫu thuật?

Nước cam rất giàu các chất dinh dưỡng giúp tăng sức đề kháng, giảm viêm và thúc đẩy lành vết mổ cho người bệnh sau phẫu thuật. Bên cạnh những công dụng đó, nước cam vẫn có nguy cơ gây ảnh hưởng không tốt tới quá trình hồi phục sau phẫu thuật của người bệnh, đặc biệt với những người phẫu thuật đường tiêu hoá.

Bạn đọc có thể tham khảo bảng thành phần dinh dưỡng có trong 100g nước cam theo USDA:

Thành phần Hàm lượng Năng lượng 47 KCal Chất đạm 0.81 g Chất béo 0.36 g Carbs 10 g Đường 8.08 g Canxi 9 mg Magie 10.3 mg Phốt pho 19 mg Kali 183 mg Kẽm 0.03 mg Đồng 0.035 mg Mangan 0.028 mg Vitamin B-6 0.041 mg Vitamin C 30.5 mg Folate 29 µg Axit Citric 757 mg

2.1. Nguy cơ loét dạ dày - ruột

Nước cam chứa hàm lượng lớn các Axit: trong 100g nước cam ép nguyên chất chứa tới 757mg Axit Citric và 30.5mg Axit Ascorbic (Vitamin C). Uống nước cam có thể gây kích thích niêm mạc dạ dày, tăng tiết Axit dịch vị, tăng nguy cơ loét dạ dày và đường tiêu hoá dưới. Điều này làm ảnh hưởng đến sức khoẻ và quá trình hồi phục của người phẫu thuật dạ dày, đại tràng, ruột non,… do dễ xảy ra loét và viêm nhiễm tại vết mổ.

2.2. Có thể gây chống đông máu

Axit Citric trong nước cam có hàm lượng cao: 757mg/100g. Chất này thường tồn tại ở dạng muối Natri Citrat, khi vào cơ thể có thể tạo phức hợp với ion Ca++, gây ức chế quá trình tạo Prothrombinase, Thrombin và cản trở quá trình đông máu. Điều này khiến các vết mổ chưa hồi phục lâu lành, đặc biệt các vết mổ đường tiêu hoá có nguy cơ bị viêm loét nặng và xuất huyết tại vết mổ.

2.3. Nguy cơ tương tác với thuốc điều trị

Trong 1 cốc nước cam nguyên chất (100g) chứa tới 30.5 mg Vitamin C, 9 mg Canxi, 10.3 mg Magie,… Dù mang tới nhiều lợi ích cho sức khoẻ nhưng các chất này cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ tương tác với các thuốc điều trị.

Canxi và Magie vào cơ thể có thể tạo phức Chelat, làm giảm hấp thu các kháng sinh Tetracyclin và Fluoroquinolon. Vitamin C có bản chất acid, vì vậy một số thuốc không bền trong môi trường acid như kháng sinh Beta-lactam bị giảm tác dụng khi dùng chung với Vitamin C. Vitamin C còn gây acid hóa nước tiểu làm giảm bài tiết một số thuốc, gây tăng tác dụng phụ của các thuốc này.

Các thuốc điều trị bị giảm tác dụng hoặc tăng tác dụng phụ có thể ảnh hưởng xấu đến quá trình điều trị bệnh, làm người bệnh chậm hồi phục sau phẫu thuật. Đặc biệt, các kháng sinh bị giảm tác dụng làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn tại vết mổ và nhiễm khuẩn toàn thân.

2.4. Gây đầy hơi và chướng bụng

Trong 1 cốc nước cam nguyên chất (100g) chứa tới 8.08g đường. Uống nước cam có thể gây tăng đường huyết, khiến người bệnh mệt mỏi, chậm lành vết mổ, đồng thời tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Đường có thể lên men trong ruột khi hệ tiêu hóa kém hấp thu, gây đầy hơi, chướng bụng, ảnh hưởng xấu đến vết mổ. Trường hợp chướng bụng nặng có thể khiến bục vết mổ, gây đau đớn và tăng nguy cơ viêm nhiễm.

Với những nguy cơ trên thì chắc hẳn bạn cũng định được việc “Người sau phẫu thuật có được uống nước cam không?” và có câu trả lời cho mình rồi. Vậy nên kiêng nước cam sau bao lâu trong phẫu thuật, cùng tìm hiểu tiếp nhé!

3. Sau phẫu thuật bao lâu có thể uống nước cam để an toàn nhất cho sức khỏe?

Để phòng ngừa các nguy cơ trên, tốt nhất người bệnh sau phẫu thuật nên sử dụng nước cam sau khi đã hồi phục và hệ tiêu hóa đã ổn định trở lại. Khi đó liều lượng uống nước cam theo khuyến cáo của các chuyên gia dinh dưỡng dưới đây:

• Đối với trẻ em đã hồi phục hoàn toàn sau mổ: Mỗi ngày chỉ nên uống khoảng 80 - 100 ml nước cam, tương đương với 1 quả cam lớn.
• Đối với người lớn đã phục hồi hoàn toàn sau mổ: Mỗi ngày nên uống khoảng 200 ml nước cam.
• Đối với mẹ sinh mổ đã hồi phục, đang cho con bú: Các mẹ đang cho con bú cần nhiều dưỡng chất hơn so với bình thường. Mỗi ngày nên uống khoảng 240 ml nước cam.

4. Sau phẫu thuật nên và không nên uống gì?

Dinh dưỡng cho người bệnh sau phẫu thuật luôn bắt đầu bằng chế độ ăn lỏng để đảm bảo sức khỏe. Vì vậy, không chỉ riêng nước cam mà các loại đồ uống khác cũng cần được cân nhắc kỹ khi sử dụng cho người bệnh.

Đồ uống tốt cho người sau phẫu thuật

• Nước lọc: Người bệnh sau phẫu thuật dễ bị mất nước, vì vậy cần phải bổ sung nước đầy đủ. Giai đoạn đầu sau phẫu thuật nên uống ít một (mỗi lần nửa cốc) rồi tăng dần. Đến khi người bệnh được ăn uống bình thường trở lại thì nên uống ít nhất 1,5 lít nước mỗi ngày.
• Sữa đậu nành: Sữa đậu nành cung cấp lượng lớn Protein, Vitamin và khoáng chất tốt cho người sau phẫu thuật. Tuy nhiên, sữa đậu nành có thể gây đầy hơi, vì vậy người sau phẫu thuật chỉ nên uống khoảng 200 ml mỗi ngày.
• Sữa: Sữa, đặc biệt là sữa tách béo giúp bổ sung năng lượng và nhiều chất dinh dưỡng tốt cho người sau phẫu thuật, hạn chế được chất béo và calo nạp vào. Người sau phẫu thuật nên uống khoảng 200 - 300 ml sữa mỗi ngày.

Một trong sữa dinh dưỡng được các bệnh viện đầu ngành tin tưởng sử dụng là sản phẩm Nutricare Gold. Sản phẩm bổ sung nguồn đạm chất lượng cao HMB cùng Arginine, BCAA giúp tăng cường hệ cơ, phục hồi nhanh sức khỏe sau phẫu thuật. Thêm 50% Canxi, cùng Vitamin D3, Magie, Phospho giúp tái tạo xương và bù đắp lượng khoáng chất hao hụt. 27 Vitamin & khoáng chất, cùng hệ Antioxidants (A, C, E & Selen) giúp tăng cường miễn dịch, phục hồi sức khỏe nhanh chóng cho người bệnh sau phẫu thuật.

Đồ uống không tốt cho người sau phẫu thuật

• Đồ uống chứa đường ngọt, nước ngọt đóng chai: Các loại đồ uống này không bổ sung dinh dưỡng mà còn chứa nhiều phụ gia thực phẩm, dễ gây tiêu chảy và tăng đường huyết đột ngột làm ảnh hưởng không tốt đến người bệnh.
• Đồ uống có gas: Đồ uống có gas không cung cấp nhiều năng lượng mà còn gây đầy hơi, chướng bụng, làm căng đau vết mổ, thậm chí gây bung chỉ và tăng nguy cơ nhiễm khuẩn tại vết mổ.
• Chất kích thích như bia, rượu: Rượu bia có thể làm vết thương lâu lành, cản trở hấp thu các chất dinh dưỡng và có nguy cơ xảy ra tương tác với các thuốc điều trị, ảnh hưởng xấu đến quá trình phục hồi của người bệnh.

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có đáp án cho câu hỏi “Người sau phẫu thuật có được uống nước cam không?” và có thể bổ sung dinh dưỡng một cách hợp lý cho người bệnh sau phẫu thuật nhanh hồi phục.

Ghé thăm trang web của Nutricare Thương hiệu Quốc gia Dinh dưỡng Y học để nhận được những thông tin về sức khỏe bổ ích và cập nhật mỗi ngày.

Nếu bạn có vấn đề cần được tư vấn về chủ đề trên hay về các sản phẩm sữa dinh dưỡng cho người sau phẫu thuật, bạn có thể gọi tới số hotline 18006011 để được hỗ trợ nhanh chóng và chi tiết.

**Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa.