Lao động chưa thành niên là một vấn đề quan trọng cần được quản lý chặt chẽ để bảo vệ quyền lợi và sự phát triển toàn diện của trẻ em. Lao động chưa thành niên có thể được đi làm, nhưng việc này phải tuân theo các quy định pháp lý của từng quốc gia để đảm bảo an toàn và phát triển lành mạnh cho các em. Một số công việc có thể yêu cầu độ tuổi tối thiểu nhằm bảo vệ quyền lợi của lao động chưa thành niên, đảm bảo các em có thể phát triển toàn diện cả về thể chất và tinh thần. Khi đó, nhiều người băn khoăn không biết liệu theo quy định, “16 tuổi đi làm phục vụ được không?”. Bạn đọc hãy cùng với Tìm Luật tìm hiểu nhé.
16 Tuổi đi làm phục vụ được không?
Ở nhiều quốc gia, 16 tuổi là độ tuổi tối thiểu mà một người có thể làm việc hợp pháp, nhưng công việc này thường phải đảm bảo an toàn và không gây hại cho sức khỏe cũng như sự phát triển của họ. Công việc phải an toàn và phù hợp với lứa tuổi, không được làm ảnh hưởng đến việc học tập và phát triển giáo dục của người lao động chưa thành niên. Những công việc nguy hiểm hoặc có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và an toàn thường bị cấm đối với người lao động chưa thành niên.
Đầu tiên tại khoản 2 Điều 143 Bộ luật Lao động 2019 quy định về lao động chưa thành niên là người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không được làm công việc theo quy định của pháp luật.
Dẫn chiếu Điều 147 Bộ luật Lao động 2019 quy định về các công việc và nơi làm việc cấm sử dụng người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi cụ thể nhé sau:
Công việc và nơi làm việc cấm sử dụng người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi
1. Cấm sử dụng người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi làm các công việc sau đây:
a) Mang, vác, nâng các vật nặng vượt quá thể trạng của người chưa thành niên;
b) Sản xuất, kinh doanh cồn, rượu, bia, thuốc lá, chất tác động đến tinh thần hoặc chất gây nghiện khác;
c) Sản xuất, sử dụng hoặc vận chuyển hóa chất, khí gas, chất nổ;
d) Bảo trì, bảo dưỡng thiết bị, máy móc;
đ) Phá dỡ các công trình xây dựng;
e) Nấu, thổi, đúc, cán, dập, hàn kim loại;
g) Lặn biển, đánh bắt thủy, hải sản xa bờ;
h) Công việc khác gây tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa thành niên.
2. Cấm sử dụng người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi làm việc ở các nơi sau đây:
a) Dưới nước, dưới lòng đất, trong hang động, trong đường hầm;
b) Công trường xây dựng;
c) Cơ sở giết mổ gia súc;
d) Sòng bạc, quán bar, vũ trường, phòng hát karaoke, khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở tắm hơi, cơ sở xoa bóp; điểm kinh doanh xổ số, dịch vụ trò chơi điện tử;
đ) Nơi làm việc khác gây tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa thành niên.
3. Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định danh mục tại điểm h khoản 1 và điểm đ khoản 2 Điều này.
Như vậy, trong trường hợp tại khoản 4 Điều 18 Bộ luật Lao động 2019 đã quy về việc người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi khi có sự đồng ý bằng văn bản của người đại diện theo pháp luật của người đó thì người sử dụng lao động được phép nhận người từ đủ 15 tuổi trở lên để đi làm.Tuy nhiên, đối với trường hợp người lao động 16 tuổi đi làm nhưng thuộc một trong các trường hợp cấm tại Điều 147 Bộ luật Lao động 2019 thì người sử dụng lao động bắt buộc không được sử dụng người lao động này dù đã có sự đồng ý bằng văn bản của người đại diện theo pháp luật của người đó.
Người 16 tuổi có thể làm thêm giờ những công việc gì theo quy định pháp luật?
Lao động chưa thành niên là các cá nhân dưới độ tuổi trưởng thành tham gia lao động, bao gồm cả những công việc tạm thời và lâu dài, trong nhiều lĩnh vực khác nhau. . Độ tuổi lao động chưa thành niên có thể khác nhau tùy theo quốc gia, nhưng thường là những người dưới 18 tuổi. Lao động chưa thành niên được pháp luật quản lý nghiêm ngặt để đảm bảo không ảnh hưởng đến sức khỏe, sự phát triển và quyền lợi của trẻ em.
Căn cứ Phụ lục V ban hành kèm theo Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH quy định danh mục nghề, công việc người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi có thể được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm, cụ thể như sau:
(1) Biểu diễn nghệ thuật.
(2) Vận động viên thể thao.
(3) Viết văn, viết báo.
(4) Lập trình phần mềm.
(5) Các nghề truyền thống: chấm men gốm; làm giấy dó; làm nón lá; se nhang; chấm nón; dệt chiếu; làm trống; dệt thổ cẩm; thêu thổ cẩm; làm bún gạo; làm miến; làm giá đỗ; làm bánh đa; dệt tơ tằm; se sợi hoa sen.
(6) Các nghề thủ công mỹ nghệ: thêu ren; mộc mỹ nghệ; làm lược sừng; làm tranh dân gian (tranh Đông Hồ, tranh Hàng Trống…); nặn tò he; làm tranh khắc gỗ, biểu tranh lụa; nhặt vỏ sò, điệp… để gắn trên tranh mỹ nghệ; xâu chuỗi tràng hạt kết cườm; làm rối búp bê; làm thiếp mừng các sản phẩm từ giấy nghệ thuật trang trí trên thiếp mừng; làm khung tranh mô hình giấy, hộp giấy, túi giấy.
(7) Đan lát, làm các đồ gia dụng, đồ thủ công mỹ nghệ từ nguyên liệu tự nhiên như: mây, tre, nứa, dừa, chuối, bèo lục bình, đay, cói, quế, guột, đót, lá nón.
(8) Gói nem, gói kẹo, gói bánh (trừ trường hợp vận hành hoặc sử dụng các máy, thiết bị, dụng cụ đóng gói).
(9) Cắt chỉ, đơm nút, thùa khuyết, đóng gói vào hộp các sản phẩm dệt thủ công.
(10) Đưa tin, thư bưu phẩm, bưu kiện; đóng gói bưu phẩm.
(11) Bán hàng tận nhà; bán hàng qua điện thoại; bán hàng trực tuyến.
(12) Đánh giày; chế biến, bán hàng thực phẩm trên hè phố.
(13) Gia sư; quét dọn, giúp việc trong các gia đình; phụ giúp vệ sinh nhà cửa.
(14) Bảo vệ, trông xe các cơ quan, doanh nghiệp, nhà hàng.
(15) Thu tiền từ máy bán hàng tự động, ghi số từ các đồng hồ; thu ngân, bán hàng trong siêu thị.
(16) Công việc trong nhà hàng, quán ăn, quán cà phê: lễ tân, pha chế đồ uống, phụ bàn, phụ bếp, đầu bếp, tạp vụ.
(17) Công việc văn phòng: photo, đánh máy, trực điện thoại.
(18) Dịch vụ bán hàng: quần áo, giày dép, sách báo, tạp hóa.
(19) Sơ chế nông sản: phân loại, gọt vỏ, bóc vỏ, tách nhân, đóng gói.
(20) Làm cỏ vườn rau sạch; thu hoạch rau, củ, quả sạch theo mùa.
(21) Nuôi gia súc, gia cầm, nuôi giun, dế, côn trùng không độc hại, nguy hiểm.n cần nộp tới cơ quan BHXH cấp huyện nơi doanh nghiệp đó đang có trụ sở hoặc chi nhánh.
Người sử dụng lao động phải sử dụng người lao động 16 tuổi như thế nào?
Trong các gia đình có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em có thể cần phảo làm việc để đóng góp vào thu nhập gia đình, giúp cải thiện điều kiện sống. Người sử dụng lao động khi sử dụng lao động chưa thành niên cần tuân thủ các quy định pháp luật và đảm bảo an toàn, quyền lợi và phát triển của lao động trẻ. Các cơ quan chức năng và pháp luật thường có trách nhiệm giám sát và bảo vệ quyền lợi của lao động chưa thành niên, đảm bảo các em không bị bóc lột hoặc làm việc trong điều kiện không an toàn.
Theo quy định tại Điều 144 Bộ luật Lao động 2019 quy định về nguyên tắc sử dụng lao động chưa thành niên cụ thể như sau:
Nguyên tắc sử dụng lao động chưa thành niên
1. Lao động chưa thành niên chỉ được làm công việc phù hợp với sức khỏe để bảo đảm sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách.
2. Người sử dụng lao động khi sử dụng lao động chưa thành niên có trách nhiệm quan tâm chăm sóc người lao động về các mặt lao động, sức khỏe, học tập trong quá trình lao động.
3. Khi sử dụng lao động chưa thành niên, người sử dụng lao động phải có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ; lập sổ theo dõi riêng, ghi đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khỏe định kỳ và xuất trình khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
4. Người sử dụng lao động phải tạo cơ hội để lao động chưa thành niên được học văn hóa, giáo dục nghề nghiệp, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề.
Như vậy, người sử dụng lao động phải sử dụng người lao động 16 tuổi trong phạm vi phù hợp với sức khỏe cho phép của người lao động chưa thành niên để đảm bảo người lao động chưa thành niên được phát triển một cách tốt nhất.Phải quan tâm người lao động chưa thành niên và được người giám hộ đồng ý cho người sử dụng lao động chăm sóc. Nếu người 16 tuổi còn đi học thì cũng phải tạo điều kiện cho họ đi học, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề.
Thông tin liên hệ
Trên đây là bài viết giải đáp thắc mắc về vấn đề ”16 tuổi đi làm phục vụ được không”. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả. Mọi thắc mắc, vướng mắc xin vui lòng gửi đến timluat để được tư vấn, hỗ trợ kịp thời.