Theo các chuyên gia, bột ngọt đã được sử dụng làm gia vị thực phẩm an toàn trong nhiều tập kỉ qua. Tuy nhiên, việc sử dụng bột ngọt quá nhiều hoặc không đúng cách có thể dẫn đến hiện tượng say bột ngọt. Hãy tham khảo bài viết dưới đây của Nhà thuốc Long Châu để tìm hiểu tình trạng này cũng như cách xử lý như thế nào nhé!
Say bột ngọt là gì?
Bột ngọt hay còn gọi là mì chính, là một loại gia vị quen thuộc được sử dụng phổ biến trong nấu ăn. Thành phần chính của bột ngọt gồm có: Củ cải đường, mía đường, sắn hoặc ngô. Các nguyên liệu này được lên men để tạo ra loại gia vị có màu trắng tinh. Công dụng chính của nó là giúp cân bằng hương vị, khiến cho các món ăn trở nên đậm đà, ngon hơn.
Việc say bột ngọt hay dị ứng bột ngọt là vấn đề mà không ít người băn khoăn. Tuy nhiên, trong nhiều năm qua, các nhà nghiên cứu vẫn chưa chứng minh được mối liên quan giữa bột ngọt với việc say bột ngọt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ con người. Nhưng cho đến nay, có một số nghiên cứu đã chỉ ra những tác hại của bột ngọt, cụ thể:
- Đối với trường hợp phát ban mãn tính, tiêu thụ bột ngọt gây ra các triệu chứng nhẹ như: Ngứa da, đau đầu, nóng rát ở ngực.
- Làm thay đổi hàm lượng serotonin - một chất dẫn truyền thần kinh trong não có ảnh hưởng trực tiếp đến tâm trạng và cảm xúc con người, có thể dẫn đến trầm cảm.
- Khi ăn bột ngọt trong thời gian lâu dài sẽ dẫn đến tổn thương thận.
- Bột ngọt có thể gây tổn hại cho tế bào lympho T - một tế bào bạch cầu và ảnh hưởng đến vật chất di truyền của tế bào sống.
- Khi bạn tiêu thụ quá nhiều bột ngọt thì cũng xảy ra hiện tượng say bột ngọt.
Dấu hiện nhận biết khi say bột ngọt
Những dấu hiệu đầu tiên ngay sau khi ăn các loại thực phẩm có chứa bột ngọt khiến bạn bị say bột ngọt như: Đau đầu, đỏ mặt, sưng mặt, chóng mặt, nổi mề đay, sổ mũi hoặc nghẹt mũi, buồn nôn, đổ nhiều mồ hôi, cảm giác nóng rát trong khoang miệng, mệt mỏi, rối loạn tiêu hoá, chân tay bủn rủn.
Tuy nhiên, khi tiêu thụ quá nhiều bột ngọt có thể xuất hiện một số triệu chứng say bột ngọt nghiêm trọng như: Tức ngực, khó thở, tim đập nhanh hoặc bất thường, cổ họng sưng lên, nặng hơn có thể xảy ra tình trạng sốc phản vệ. Ngoài ra, còn một số trường hợp sau khi ăn thực phẩm chứa bột ngọt còn cảm thấy bị tê mặt. Đây được coi là một triệu chứng phổ biến khi say bột ngọt.
Cách xử lý nhanh khi bị say bột ngột
Khi thấy xuất hiện các dấu hiệu của say bột ngọt thì hãy hãy thực hiện một số biện pháp để xử lý nhanh tình trạng này, cụ thể:
- Hãy uống ngay một cốc nước ấm cho chanh pha với muối vào, không dùng đường, sau đó nằm nghỉ ở nơi thoáng mát khoảng 15 - 20 phút, nếu nôn ra được thì càng tốt.
- Uống nhiều nước ấm để lợi tiểu, thanh lọc cơ thể, giúp nhanh chóng bài tiết chất độc ra ngoài cơ thể.
- Không nên dùng bất cứ loại thuốc nào khi chưa có sự tư vấn từ bác sĩ. Nếu lỡ uống thuốc rồi, hãy mang theo vỏ thuốc khi người bị say bột ngọt trong tình trạng cần phải nhập viện.
- Sau khi xử lý nhanh các triệu chứng nhẹ của tình trạng này mà thấy không hiệu quả, thì hãy đưa người bị say bột ngọt đến bệnh viện để được kiểm tra và điều trị đúng cách.
- Nên ngừng sử dụng bột ngọt trong một khoảng thời gian để tránh tái phát lại tình trạng này.
Nếu nghi ngờ bản thận bị say bột ngọt, khi đến thăm khám, bác sĩ sẽ hỏi các thông tin về các loại thực phẩm có chứa bột ngọt mà bản thân mình đã ăn trong vòng hai giờ qua. Để từ đó có bác sĩ sẽ chẩn đoán về mức độ của bệnh và có phương pháp điều trị phù hợp.
Đa số các trường hợp say bột ngọt đều ở mức độ nhẹ và sẽ tự khỏi trong thời gian ngắn, không cần phải chăm sóc y tế. Về điều trị tình trạng này thì không có phương pháp cụ thể nào với các triệu chứng sau khi tiêu thụ bột ngọt, ngoài việc hạn chế ăn bột ngọt. Điều trị say bột ngọt chủ yếu ở đây là điều trị riêng lẻ theo các triệu chứng của bệnh như dùng thuốc giảm đau đầu. Trường hợp sốc phản vệ sau ăn bột ngọt, mặc dù rất hiếm gặp nhưng cũng có vài người bị dị ứng với thực phẩm có chứa loại gia vị này. Với các trường hợp này khi xuất hiện các triệu chứng như nặng ngực, tim đập bất thường, khó thở… thì cần phải đưa đi bệnh viện ngay để được điều trị kịp thời.
Một số lưu ý cho người bị say bột ngọt
Phương pháp điều trị tốt nhất cho người say bột ngọt đó là tránh ăn loại thực phẩm đó.
Theo các nghiên cứu, bột ngọt tự nhiên hầu như tồn tại trong các loại thực phẩm, nhất là các thực phẩm giàu protein như: Thịt đỏ, gia cầm, cá, phô mai…
Bên cạnh đó, người bị say bột ngọt nên hạn chế ăn các loại thực phẩm đóng hộp, chế biến sẵn do chúng chứa nhiều gia vị bột ngọt, cụ thể:
- Thịt khô như gà khô, bò khô, thịt heo khô;
- Các chiết xuất từ thịt;
- Nước dùng được ninh hầm từ xương hoặc thịt gia cầm;
- Protein thuỷ phân được dùng làm chất kết dính, chất nhũ hoa hoặc để làm tăng hương vị món ăn;
- Tinh bột thực vật thuỷ phân maltodextrin - một chất phụ gia thực phẩm;
- Tinh bột biến tính.
Bản chất của bột ngọt là không có giá trị dinh dưỡng, nhưng cũng không gây nguy hiểm cho cơ thể. Tuy nhiên, bạn nên sử dụng bột ngọt với lượng hạn chế, vì nếu dùng quá nhiều có thể gây hại cho cơ thể.
Tóm lại, những người mẫn cảm với bột ngọt thì nên tránh ăn các loại thực phẩm đóng gói và chế biến sẵn. Thay vào đó, bạn có thể sử dụng các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng khác như trái cây, rau củ tươi, thịt hữu cơ để tăng cường hệ miễn dịch cũng như để tăng cường sức khoẻ cho bản thân.
Trên đây là những thông tin liên quan đến tình trạng say bột ngọt. Nhìn chung, các triệu chứng của say bột ngọt thường ở mức độ nhẹ và không cần điều trị. Nhưng khi gặp những triệu chứng nặng hơn thì bạn nên đi thăm khám để được chăm sóc y tế. Hy vọng bài viết trên đã giải đáp cho các bạn những thắc mắc xoay quanh về tình trạng này.
Xem thêm:
- Ăn gạch cua bị say: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa
- Dị ứng đậu nành: Những thông tin bạn cần biết