Để hiểu hơn cách phát âm tiếng Anh chuẩn s z, hãy đi vào ví dụ cụ thể. Cat kết thúc bằng /t/ còn Dog kết thúc bằng /g/. Bạn hãy thử đặt tay lên cổ họng, và phát âm /t/ và /g/ xem có thấy gì khác biệt không? Nếu bạn phát âm chuẩn /t/ và /g/ trong tiếng Anh, bạn sẽ thấy âm /g/ tạo ra sự rung động (dây thanh âm rung), còn /t/ thì không.
Tương tự, khi phát âm /z/ dây thanh âm sẽ rung, còn /s/ thì không. Bạn đã nhìn ra vấn đề chưa? Với Dogs, về thứ tự sẽ là Đóc-gờ-zờ. Khi đọc tới /g/ (gờ), dây thanh âm rung lên, đằng nào nó đang rung rồi, thì ta cho nó rung tiếp bằng cách đọc /z/ (zờ) sẽ có đà và dễ hơn là bắt nó dừng lại để đọc /s/ (sờ).
Còn với Cats, thứ tự đọc là Ká-t-sờ, khi đọc tới /t/ dây thanh âm không rung, vậy thì tại sao lại mất công bắt nó rung lên cơ chứ? Vì thế nên s ở đó sẽ đọc là /s/ (không rung), thay vì đọc là /z/ rung. Bạn đã hiểu rồi chứ, lý do cực kỳ đơn giản như tôi đã nói: Là do… tiện mồm. Tôi gọi vui đây là nguyên lý “đồng rung… thì rụng”.
Tóm lại, cách phát âm tiếng Anh chuẩn s z, để tránh “sờ lung tung, zờ bừa bãi” là gì?
Đó là khi bạn gặp các từ kết thúc bằng S, hãy để ý âm tiết ngay trước đó. Nếu âm tiết ấy khi đọc lên không rung như /p/ /t/ /k/ /f/ thì S sẽ đọc là /s/ và ngược lại, nếu rung như các âm /b/ /d/ /m/ /n/ /y/ /v/ /w/ /g/ /r/ /l/ thì sẽ đọc là /z/, mục đích là để tận dụng trạng thái của dây thanh âm khi đang đọc âm tiết trước đó, hãy nói đơn giản là… tiện mồm.
Chẳng hạn, Weeks, thì /k/ không rung, nên sẽ là Week-sờ. Tương tự bạn sẽ… sờ vào các từ như Bits, Backs, Briefs, v.v… còn Bags thì /g/ có rung, nên sẽ là Bag-zờ, và bạn cũng sẽ zờ vào các từ như Webs, Beds, Bells, Jars, Straws, Fans, Delays v.v… Vấn đề chỉ là bạn đọc đúng các âm, cảm nhận nó rung hay không, là biết ngay phải sờ hay zờ mà thôi ^^!
Còn trường hợp đặc biệt như các từ như Bridges, Watches, Blazes, Slices… thì es ở đó sẽ đọc là /iz/ (nghe như i zờ). Thực ra thì vẫn là nguyên lý bên trên thôi… tiện mồm. Bạn thấy đơn giản hơn chưa? Kể từ nay, khi đọc các từ đuôi s và es, bạn hãy để ý xem cổ họng mình có rung không, để hình thành phản xạ nhé.
Bên cạnh đó, nếu google cách phát âm e es s z iz, bạn sẽ thấy nhiều nơi chia sẻ cách là thuộc lòng máy móc quy tắc, ví dụ s sau /b/ /d/ v.v… sẽ đọc là zờ, đuôi /k/ /f/ thì đọc là sờ. Cũng được, song sẽ mất thêm bước để nghĩ và nhớ. Còn theo cách này, bạn cứ đọc đúng phiên âm từ đó trước khi thêm s, cảm nhận độ rung, rồi sờ zờ hợp lý, sẽ thành phản xạ.
