Hành tím là cây trồng truyền thống của vùng Vĩnh Châu, Sóc Trăng và nay đã phát triển ra các huyện Trần Đề, Cù Lao Dung, Mỹ Xuyên... Cây hành tím có thời gian sinh trưởng ngắn, trồng được nhiều vụ trong năm nên góp phần đem lại lợi ích kinh tế cho người nông dân. Tuy nhiên, để canh tác đạt năng suất cao và chi phí thấp, bà con nông dân cần nắm rõ kỹ thuật để sản xuất thắng lợi.
I. Kỹ Thuật canh tác
1. Thời Vụ
- Hành Giống (đất ruộng): khoảng 40 - 45 ngày, trồng tháng 2 - 3 dương lịch thu hoạch tháng 3 - 4 dương lịch.
- Hành Sớm (đất rẫy): khoảng 60 - 65 ngày, trồng tháng 10 - 11 dương lịch thu hoạch tháng 12 - 01 dương lịch.
- Hành mùa (đất ruộng): khoảng 70 - 90 ngày, trồng tháng 11 - 12 dương lịch, thu hoạch tháng 2 - 3 dương lịch.
5. Bón phân
Thời điểm bón Phân Bón (1.000m2) Bón lót 50 - 100 kg phân hữu cơ 10 - 15 kg Super Lân 5 - 10 kg NPK (16-16-8-13S) Bón thúc 10 ngày sau trồng Rải 5 -10 kg Urê 20 ngày sau trồng Rải 10-15 kg NPK (16-16-8-13S) 30 ngày sau trồng Rải 10-15 kg NPK (16-16-8-13S) 40 ngày sau trồng Tưới: 10-15 kg NPK (16-16-8-13S) + 5-10 kg KaliTùy theo điều kiện đất đai ở từng vùng khác nhau, khả năng sinh trưởng và phát triển của hành ở từng giai đoạn mà có thể gia giảm liều lượng phân bón cho phù hợp.
Kết hợp trộn Hợp Trí Super Humic với phân bón lót hoặc bón thúc để cây ra rễ mạnh, sinh trưởng khỏe, chống chịu tốt. Liều lượng 1kg Hợp Trí Super Humic cho 1.000 m2.
Phun Hợp Trí CaSi liều lượng 50ml/25l vào thời điểm 15 và 30 ngày sau khi trồng giúp bộ lá dày cứng, hạn chế sâu gây hại.
Phun Hợp Trí HK NPK 7-5-44 + TE liều lượng 80g/25l vào thời điểm dưỡng củ giúp tăng năng suất và chất lượng, củ to lên màu đẹp.
Ngoài phân đa lượng N, P, K, phân trung vi lượng cũng rất cần thiết cho hành tím như: S, Mg, Ca, Zn, Cu…
6. Thu hoạch
Giai đoạn 55 - 60 ngày, khi lá hành chuyển màu hơi đỏ, héo và ngả trên nền luống khoảng 80% thì bắt đầu nhổ, thường thì phơi nắng 2 - 3 ngày cho lá mềm lại để dễ vận chuyển xa.
Đối với hành sản xuất để giữ làm giống thì thu hoạch 40 - 45 ngày sau khi trồng.
Chỉ nên thu hoạch hành vào những ngày khô ráo. Nhổ củ, giũ sạch đất cho vào giỏ và chuyển về nơi bảo quản, tránh gây xây xát hoặc làm dập vỏ ngoài sẽ ảnh hưởng đến chất lượng tồn trữ.
II. Phòng trừ sâu bệnh
Để hạn chế sâu xanh da láng, nên xuống giống sớm trước hoặc ngay sau tết Nguyên Đán để né sâu, kết hợp treo đèn vào buổi tối để hạn chế bướm đẻ trứng vì bướm thích đẻ trứng trong tối hơn.
Hình: Treo đèn hạn chế bướm đẻ trứng vào ban đêm
Để phòng trừ đạt hiệu quả cao, nên ngắt ổ trứng và phun thuốc ngay giai đoạn mới phát hiện trứng ở lứa đầu tiên (thường 7-15 ngày sau khi trồng).
Sau đó, nếu phát hiện sâu vẫn còn xuất hiện phun: 10g Actimax 50WG + 20ml Secure 10EC (cho 1 bình 16l).
Phun thuốc vào buổi chiều tối vì lúc này sâu bò ra ngoài cọng hành sẽ có hiệu quả trừ sâu cao. Khi phun thuốc trừ sâu xanh da láng nên pha thêm chất bám dính để tăng hiệu quả diệt sâu.
Để quản lý Ruồi hành (giòi đục thân hành) nên:
- Vệ sinh đồng ruộng, xới xáo, phơi đất dưới nắng, làm sạch cỏ đặc biệt là những loài cỏ lá rộng (ký chủ phụ của ruồi) trước khi xuống giống khoảng 1 tháng.
- Ngắt bớt những lá bị ruồi đục đem chôn để giảm bớt nguồn sâu, nhất là các lá già.
- Dùng bẫy dính màu vàng để bẫy ruồi trưởng thành.
- Biện pháp hóa học: có thể phòng trị bằng Permecide 50 EC với liều 50ml/25l.
2. Bệnh thối củ do vi khuẩn: thường gây hại trên ruộng bón thừa đạm, bón nhiều DAP trong mùa mưa hoặc nơi đất thấp dư nước.
Để phòng ngừa bệnh:
- Chú ý khâu chọn giống, không lấy hành giống từ những ruộng hành bị bệnh.
- Sau khi thu hoạch nên dọn dẹp sạch các cây bệnh.
- Nên bón lót trước khi trồng bằng phân chuồng hoai mục.
- Trồng mật độ vừa phải, không trồng quá dày.
- Bón phân cân đối, tránh bón thừa phân.
- Hạn chế tưới hành lúc chiều tối.
- 5 - 7 ngày sau trồng, tưới ngừa bệnh bằng Norshield 86.2WG (50g/25l nước).
Khi phát hiện bệnh:
- Thu gom và tiêu hủy các cây bị bệnh nặng.
- Tiến hành rải vôi khử trùng đất (tránh để vôi bám lên lá, cuống hành).
- Tưới Norshield 86.2WG liều lượng: 50g/25l nước để diệt mầm bệnh, ngừa lây lan. Có thể sử dụng luân phiên sản phẩm Agrilife 100SL liều lượng: 25ml/25l để tăng hiệu quả phòng trị, tránh kháng thuốc.
- Cần phun (tưới) thuốc sớm ngay khi bệnh mới chớm xuất hiện, không nên để bệnh phát triển sẽ rất khó trị.
Hình: Thối củ do vi khuẩn trên hành tím
Nguồn tài liệu tham khảo:
Biện pháp quản lý sâu xanh da láng hại hành tím - Công ty Cổ phần Đầu tư Hợp Trí
Dòi đục thân lá hành tỏi - Cẩm nang cây trồng
Quy trình trồng hành tím của Trạm BVTV Vĩnh Châu, Sóc Trăng
Kỹ sư Nguyễn Thanh Lâm
Nhân viên Kỹ thuật Hợp Trí An Giang 2
