Những ngày cuối tháng 4, đầu tháng 5 được biết đến với người làm nghiên cứu về Giáo dục tại Mỹ là thời gian diễn ra một hội thảo đầu ngành, có tên là AERA (American Education Research Association). Còn đối với riêng chúng tôi, đây là thời gian kỉ niệm lần Joe cầu hôn tôi ở Chicago (tháng 4/2015).
Thời đó, chúng tôi còn ở hai đầu nước Mỹ, mỗi lần muốn gặp là phải bay tới hai chặng mới đến được chỗ nhau. Vì vậy, tôi thường dùng thời gian đi hội thảo ở thành phố khác (thường ở giữa hai đầu Nam-Bắc) để gặp Joe. AERA 2015 ở Chicago là một trong những lần như thế. Ai đã từng nộp bản thảo hay thuyết trình ở AERA thì cũng biết hội thảo này có tính cạnh tranh rất cao, và vì thế, thường xảy ra các cuộc tranh luận kiểu “cutthroat” giữa các học giả. Sau khoảng 2-3 ngày liên tục ngồi nghe và tranh luận trong môi trường như thế, đầu óc con người cũng thường trở nên sắc nhọn, thực tế, luôn sẵn sàng đặt ra những câu hỏi hóc búa cho mọi vấn đề. (Một chi tiết tưởng chừng không liên quan nhưng có ảnh hưởng lớn đến diễn biến câu chuyện sau này ?).
Sáng hôm đó, tôi có hẹn với một giáo sư để bàn công việc nên ra ngoài từ sớm. Sau cuộc hẹn, tôi đến gặp Joe ở trung tâm thành phố, không quên mang theo hộp giấy đựng mấy cái bánh còn thừa từ bữa sáng. Chúng tôi đi bộ quanh dòng sông Chicago, đi qua nhiều dãy phố cổ, ngắm rất nhiều du thuyền. Trong suốt chuyến đi, tôi nói (luyên thuyên) rất nhiều, về cuộc hẹn với giáo sư, về đồ ăn sáng, về hội thảo, về kế hoạch trong ngày… trong khi Joe hầu như im lặng (mặc dù thường ngày anh ấy rất thích nói).
Cuối cùng, chúng tôi dừng lại ở một công viên cây xanh nhỏ, yên tĩnh, nhìn ra bến đỗ thuyền. Bên bộ bàn ghế gỗ ngoài trời, tôi lăng xăng chụp ảnh hoa cỏ, còn Joe lẳng lặng ăn hết số bánh thừa tôi mang đi từ sáng. Được một lúc, tôi ngồi lại xuống ghế, lúi húi cất đồ vào túi. Tôi vừa quay lưng lại thì đã thấy Joe cúi xuống, tay cầm một chiếc nhẫn, hỏi với giọng hồi hộp: “Will you marry me?” (Em sẽ lấy anh chứ?) Đây là một trong những khoảnh khắc khó quên nhất mà cũng khó nhớ nhất trong cuộc đời tôi. Có lẽ vì có quá nhiều cảm xúc và suy nghĩ đến cùng một lúc, tôi không còn tâm trí để ghi nhớ mọi chi tiết của khoảnh khắc ấy, tất cả bây giờ đều mơ hồ, lung linh, ảo ảnh.
Thông thường ra mà nói, trong trường hợp như thế này, các cô gái sẽ nhảy cẫng lên nói “Có” hoặc cúi mặt xuống, thở dài nói “Không”. Nhưng vấn đề là tôi thuộc tuýp người luôn có những hành động và suy nghĩ “khác lạ” (từ của mẹ tôi), nhất là trong những thời khắc quan trọng ?. Và vì tôi mới đi ra từ một cuộc hội thảo “cutthroat”, dưới đây là phản ứng của tôi với lời cầu hôn: (dịch từ tiếng Anh)
. Chi: Anh có thể kể ra 3 lý do tại sao em NÊN lấy anh được không?
. Joe: …. Em nên lấy anh là vì anh yêu em, anh làm cho em hạnh phúc, và vì chúng ta bổ sung cho nhau, làm cho nhau tốt lên
. Chi: (Gật đầu) Anh có thể kể ra 3 lý do tại sao em KHÔNG NÊN lấy anh được không?
. Joe: Không nên á? Không có lý do gì cả. Chúng ta hoàn hảo mà.
. Chi: Không, làm gì có hoàn hảo tuyệt đối. Chắc chắn phải có một điểm nào đó… Anh nói đi.
. Joe: Ừm… Em không nên lấy anh vì anh chưa hoàn toàn trưởng thành, vì anh không biết tiếng Việt, và vì em quá thông minh cho anh [Khổ thân Joe-y ?]
. Chi: (Cười) Em có 2 điều kiện để kết hôn, đó là …. và …. [Đoạn này xin phép giữ bí mật]. Anh có đồng ý không?
. Joe: Anh đồng ý. Em sẽ lấy anh chứ?
. Chi: Có, em sẽ lấy anh (Cười toe toét) ⠀⠀⠀⠀⠀⠀⠀⠀⠀⠀⠀⠀
Đọc đến đây bạn đọc có thể nghĩ rằng tôi không chỉ là một người thiếu lãng mạn mà còn có phần xấu tính nữa. Và đó là sự thật. Kể từ khi chúng tôi mới quen nhau, Joe luôn là người tình cảm hơn, lãng mạn hơn, và tin tưởng hơn vào tương lai của chúng tôi. Tôi là người nhạy cảm hơn và giàu cảm xúc hơn, nhưng (có lẽ vì làm khoa học) tôi cũng hay hoài nghi về sự thật và thường xuyên đặt những câu hỏi “khác lạ” để lật lại vấn đề. Và vì chồng tôi đã quá quen với cách suy nghĩ và hành xử của tôi trong những tình huống kiểu như thế này, anh ấy biết chắc tôi sẽ không bao giờ nói “Có” hoặc “Không” một cách dễ dàng. Mỗi lần nhắc lại kỷ niệm cầu hôn này, anh ấy lại cười và nói (bằng tiếng Việt): “Ối giời ơi em ơi!” ? ./.
Update 6/2020: Khi viết bài này cách đây 3 năm, tôi nghĩ lại đoạn mình “thương thảo” điều kiện kết hôn và viết về nó một cách hài hước. Nhưng càng sống lâu hơn với nhau, càng trải qua nhiều giai đoạn khó khăn, tôi càng nhận ra mình đã đúng như thế nào khi quyết định đặt ra tất cả các câu hỏi và ra điều kiện trước khi kết hôn. Có thể thời điểm không thực sự phù hợp nhưng tôi không nuối tiếc bất cứ điều gì mình đã nói hôm ấy. Nếu bạn đọc các bài viết trước của tôi về tình yêu và hôn nhân (như “Người ấy” và “Đôi điều về tình yêu”), bạn biết tôi có quan điểm rõ ràng với đối tượng kết hôn: nếu trong mối quan hệ có những điều tôi không chấp nhận được (deal-breaker) tôi sẽ không tiến tới với người đó, còn lại các vấn đề khác tôi có thể bỏ qua hoặc chấp nhận trong giới hạn nhất định. Trong 5 năm kết hôn, chúng tôi nhắc lại 2 điều kiện ban đầu này của tôi rất nhiều lần, và khẳng định chúng tôi sẽ cùng nhau làm gì để không vi phạm 2 điều kiện đó. Ngoài ra, sau ngần ấy năm bên nhau, tôi vẫn là người “khác lạ” như thế ?. Tôi đặt rất nhiều câu hỏi và đưa ra các quy tắc trong gia đình. Nếu chồng tôi vì lý do nào đó phải phá vỡ lời hứa/kế hoạch đã định với tôi, anh ấy phải đi vào quá trình “thương thảo” để trình bày lý do, hoàn cảnh, và giải pháp rõ ràng. Tôi từng ngại ngần khi bộc lộ nét tính cách này của bản thân vì người ngoài có thể cho rằng hơi thái quá, nhưng giờ tôi hoàn toàn thấy thoải mái với nó. Những nét tính cách khác lạ và thái quá này khiến tôi là tôi—là Chi của Chi, và là Chi của Joe.
Đám cưới của Chi & Joe như thế nào?
