Mật ong không chỉ là nguyên liệu phổ biến trong thực phẩm mà còn mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời đối với sức khỏe như chống oxy hóa, giảm ho, cải thiện giấc ngủ, sức khỏe tim mạch,... Hãy cùng tìm hiểu tác dụng của mật ong qua bài viết dưới đây nhé.
1Các tác dụng của mật ong đối với sức khỏe
Cung cấp dưỡng chất, năng lượng cho cơ thể
Trung bình mỗi 100g mật ong chứa đến:[1]
- Calo: 304 kcal.
- Chất béo: 0 g.
- Protein: 0.3 g.
- Carbs: 82.4 g.
- Chất xơ: 0.2 g.
- Đường: 82.12 g.
- Và nhiều vitamin, khoáng chất khác.
Do đó, mật ong có thể giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể, đánh thức các giác quan hoạt động hiệu quả hơn trong cả ngày.
Mật ong là nguồn cung cấp dưỡng chất và năng lượng lý tưởng cho cơ thể
Giàu chất chống oxy hóa
Trong mật ong tồn tại nhiều phân tử chống oxy hóa gồm các hợp chất phenolic như flavonoid và axit phenolic. Các chất này giúp trung hòa các loại phản ứng oxy hóa (ROS) trong cơ thể, làm giảm hoặc loại bỏ khả năng gây tổn thương tế bào.[2]
Mật ong chứa nhiều chất chống oxy hóa làm giảm hoặc loại bỏ khả năng gây tổn thương tế bào
Cải thiện sức khỏe tim mạch
Một nghiên cứu năm 2020 nhận định rằng mật ong có thể giúp bảo vệ tim thông qua cải thiện quá trình chuyển hóa lipid, hoạt động chống oxy hóa, điều hòa huyết áp, phục hồi nhịp tim, thu nhỏ diện tích nhồi máu cơ tim, chống lão hóa và giảm quá trình chết tế bào.
Điều này đã chứng minh rằng mật ong là ứng cử viên tiềm năng cho giải pháp thay thế tự nhiên và bổ sung vào chế độ ăn uống giúp điều trị bệnh tim mạch.[3]
Mật ong chứa hợp chất có tác dụng trong việc bảo vệ tim mạch
Chữa bỏng, làm lành vết thương
Nghiên cứu năm 2015 cho thấy mật ong có khả năng chữa lành vết bỏng nhẹ nhanh hơn so với phương pháp điều trị thông thường (bao gồm màng polyurethane, gạc paraffin, gạc tẩm soframycin, vải lanh vô trùng và để vết bỏng hở). Hơn nữa vết thương sau phẫu thuật bị nhiễm trùng khi sử dụng mật ong cũng lành nhanh hơn so với thuốc sát trùng và gạc.[4]
Các nhà nghiên cứu nhận định rằng mật ong có thể được sử dụng như một tác nhân chữa lành an toàn, nhanh và hiệu quả hơn đến từ tác dụng kháng khuẩn và chống viêm của chúng.[5]
Tuy nhiên, nếu bạn bị bỏng nặng, các biện pháp khắc phục tại nhà không phải là sự lựa chọn khả thi, thay vào đó nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nhằm hạn chế những ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe.
Mật ong giúp chữa lành an toàn, hiệu quả hơn nhờ tác dụng kháng khuẩn và chống viêm
Giúp giảm ho ở trẻ em
Nghiên cứu năm 2018 cho thấy mật ong có hiệu quả hơn trong việc giảm các triệu chứng ho so với việc không điều trị và dùng thuốc diphenhydramine. Đồng thời, nghiên cứu cũng nhận định rằng sử dụng mật ong cũng có thể giúp giảm thời gian ho tốt hơn giả dược và salbutamol.[6]
Ngoài ra, một nghiên cứu khác năm 2016 nhận định rằng việc sử dụng mật ong có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng và tần suất ho, cải thiện chất lượng giấc ngủ của bệnh nhân mà không gây ra bất kỳ tác dụng phụ nào.[7]
Tuy nhiên, không sử dụng mật ong cho trẻ em dưới 1 tuổi do nguy cơ gây ngộ độc, ảnh hưởng đến sức khỏe.
Không sử dụng mật ong cho trẻ em dưới 1 tuổi
Giảm mệt mỏi cơ bắp
Mật ong là nguồn thực phẩm cung cấp nhiều calo và carbohydrate từ thiên nhiên. Từ đó, khi tiêu thụ có thể giúp giữ cơ thể ở trạng thái ổn định, hạn chế sự mệt mỏi trong quá trình vận động. Hơn nữa, nguồn dưỡng chất trong mật ong còn là nhiên liệu giúp các tế bào hoạt động, hỗ trợ giảm tình trạng đau nhức cơ bắp.
Mật ong có thể làm giảm đau nhức cơ bắp trong hoạt động thể lực
Làm đẹp da, tóc
Mật ong có thể giúp hấp thụ và giữ độ ẩm từ dầu gội, dầu xả, khiến tóc trở nên bóng mượt hơn. Đồng thời, các chất chống oxy hóa trong mật ong có thể giúp làm chậm quá trình lão hóa, hoạt động kháng viêm, giảm mụn trứng cá và quầng thâm mắt.
Ngoài ra, mật ong còn giúp cân bằng độ pH ổn định trên làn da, kích thích và tẩy tế bào chết để cải thiện làn da .Từ đó khiến da trở nên sáng khỏe hơn.[8]
Mật ong có nhiều công dụng trong việc làm đẹp da và tóc
Giúp ngủ ngon hơn
Tiêu thụ một lượng nhỏ mật ong trước khi đi ngủ có thể giúp ngủ ngon bằng cách:[8]
- Mật ong giúp bổ sung nguồn glycogen cho gan, từ đó ngăn não đánh thức dậy trong lúc ngủ để tìm kiếm nguồn nhiên liệu cho cơ thể.
- Mật ong còn giúp thúc đẩy não giải phóng melatonin - chất hỗ trợ mất ngủ, tăng khả năng miễn dịch và tái tạo mô trong thời gian nghỉ ngơi.
Mật ong giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ
Tốt cho trí não
Nhờ đặc tính chống viêm và chống oxy hóa khỏi các gốc tự do, mật ong có thể giúp tăng cường sức khỏe não bộ và duy trì trí nhớ.
Trong các nghiên cứu trên động vật năm 2015 nhận thấy những con chuột tiêu thụ mật ong có khả năng chống độc thần kinh và ít biểu hiện hành vi lo lắng hơn.[9]
Mật ong giúp tăng cường sức khỏe não bộ và duy trì trí nhớ
Tốt cho người bị tiểu đường hơn các loại đường truyền thống
Mật ong chứa đường từ glucose và fructose, không giống như đường trắng được sử dụng hàng ngày nên khi tiêu thụ có thể dễ dàng kiểm soát lượng đường trong máu. Hơn nữa, các chất chống oxy hóa trong mật ong cũng có thể giúp bảo vệ cơ thể chống lại hội chứng chuyển hóa và bệnh tiểu đường tuýp 2.[10]
Một nghiên cứu năm 2018 đã phát hiện ra rằng mật ong có thể làm tăng nồng độ adiponectin - một hormone có thể hỗ trợ giảm viêm và cải thiện điều hòa đường trong máu. Ngoài ra, tiêu thụ mật ong hàng ngày có thể cải thiện lượng đường trong máu lúc đói ở những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.[11]
Tuy nhiên, mặc dù mật ong có thể tốt hơn một chút so với đường tinh chế nhưng những người mắc bệnh tiểu đường vẫn nên tiêu thụ trong chừng mực để hạn chế các ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.
Lượng đường và calo trong mật ong vẫn tốt hơn so với các loại đường tinh luyện
Ngăn ngừa ung thư
Flavonoid trong mật ong là một chất chống oxy hóa có thể bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do. Điều này giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư và bệnh tim mạch.
Mật ong có thể phần nào ngăn chặn các tế bào ung thư phổi, tế bào ung thư da, ung thư ruột kết, ung thư tuyến tiền liệt, tế bào ung thư miệng, ung thư vú, bệnh bạch cầu, ung thư bàng quang và tế bào ung thư xương phát triển.
Hợp chất có trong mật ong giúp ngăn cản sự hình thành và phát triển các tế bào ung thư
Tốt cho hệ tiêu hóa
Mật ong có thể hoạt động như một chất prebiotic giúp nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi sống trong ruột. Điều này làm tăng số lượng vi khuẩn có lợi trong ruột và cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa.
Mật ong hoạt động như một chất prebiotic giúp cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa
Làm dịu bệnh trĩ
Khi mắc bệnh trĩ, ngoài sử dụng các loại thuốc đã được chỉ định, bạn có thể sử dụng hỗn hợp gồm dầu ô liu và mật ong để bôi lên vùng tổn thương để làm dịu, giảm tình trạng đau và ngứa. Lý do vì mật ong có đặc tính kháng viêm nên sẽ giúp giảm tình trạng chảy máu, đau, ngứa, từ đó khiến bạn cảm thấy dễ chịu hơn.
Có thể kết hợp mật ong và dầu oliu để trị các triệu chứng của bệnh trĩ
Chống dị ứng phấn hoa
Khả năng ngăn ngừa dị ứng của mật ong được phát triển dựa trên một khái niệm gọi là liệu pháp miễn dịch. Thông thường, mật ong chứa phấn hoa nên khi sử dụng một thời gian, người bị dị ứng trở nên ít nhạy cảm với những loại đã từng mắc phải và các triệu chứng dị ứng theo mùa.
Người dễ mắc dị ứng sau một thời gian sử dụng mật ong có thể làm giảm được các triệu chứng
2Uống mật ong mỗi ngày có tốt không?
Mật ong là nguồn cung cấp đường lành mạnh, chủ yếu là fructose cùng nhiều protein, khoáng chất và vitamin có lợi cho cơ thể. Mật ong cũng được xem là có tiềm năng rất lớn trong việc thay thế đường tinh luyện thông thường dùng trong chế biến thực phẩm nhờ chứa hàm lượng cao calo và carbohydrate.
Tuy nhiên, khi tiêu thụ với lượng lớn thì mật ong vẫn có thể gây nên những bất lợi đối với sức khỏe. Do đó, có thể tiêu thụ mật ong mỗi ngày nhưng với lượng vừa phải và hợp lý, khoảng 24 - 36g/ngày để thực phẩm này phát huy tối đa công dụng đối với sức khỏe.
Mật ong là thực phẩm lành tính, có thể sử dụng hàng ngày
3Thời điểm tốt nhất để uống mật ong
Uống mật ong vào buổi sáng sớm
Mật ong có thể giúp tăng cường năng lượng và duy trì hoạt động cho cơ thể, do đó buổi sáng là thời điểm tốt nhất để tiêu thụ mật ong. Đồng thời uống mật ong vào buổi sáng còn giúp làm sạch dạ dày, thúc đẩy nhu động ruột, giúp dễ đại tiện hơn và đào thải độc tố khỏi cơ thể.Ngoài ra, uống mật ong vào buổi sáng còn giúp hỗ trợ giảm cân, cải thiện hệ tiêu hóa và đặc biệt tốt cho người có bệnh về dạ dày.
Uống mật ong vào sáng sớm để làm sạch dạ dày
Uống mật ong vào buổi tối
Vitamin và khoáng chất tự nhiên trong mật ong khi tiêu thụ vào buổi tối có thể giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Đồng thời, việc uống mật ong có thể kích thích tinh thần giúp tỉnh táo hơn, xua tan mệt mỏi sau một ngày làm việc căng thẳng.
Dùng mật ong vào buổi tối để giảm căng thẳng và mệt mỏi sau một ngày làm việc
Uống mật ong trước khi ngủ
Việc uống mật ong vào buổi tối trước khi ngủ có thể giúp bạn giảm bớt căng thẳng, cải thiện giấc ngủ và an thần. Mật ong giúp giải phóng tryptophan từ não bộ, tryptophan được chuyển thành serotonin sau đó là melatonin giúp cho bạn ngủ ngon hơn.
Bên cạnh đó, uống mật ong trước khi ngủ còn hỗ trợ điều trị trào ngược dạ dày thực quản, giảm nguy cơ mắc đái tháo đường type 2 và hạ huyết áp. Hơn nữa, thói quen uống mật ong trước khi đi ngủ còn giúp cơ thể cảm thấy no suốt đêm, hỗ trợ giảm cân.
Sử dụng mật ong trước khi ngủ giúp an thần và ngủ ngon hơn
Uống mật ong trước bữa ăn
Uống mật ong trước khi ăn 30 phút có thể giúp bạn ức chế tiết dịch dạ dày, hạn chế kích thích niêm mạc dạ dày, gây hội chứng trào ngược dạ dày. Hơn nữa, việc uống mật ong trước bữa ăn cũng có thể hỗ trợ bạn trong việc giảm cân, giữ dáng.
Uống mật ong trước khi ăn 30 phút giúp ức chế tiết dịch dạ dày
Uống mật ong sau bữa ăn
Mật ong có thể giúp tăng cường hoạt động nhu động ruột, thúc đẩy bài tiết acid dạ dày bình thường, đồng thời cũng hạn chế được tác động xấu của những bữa tối quá đà. Do đó, bạn nên uống mật ong sau bữa ăn khoảng 1 - 2 giờ.
Bạn nên uống mật ong từ 1-2 giờ sau khi ăn giúp tăng cường hoạt động nhu động ruột
Uống mật ong khi bị cảm
Nhờ đặc tính kháng viêm và kháng khuẩn, mật ong được xem là một trong những vị thuốc kháng sinh tự nhiên tốt nhất giúp ngăn ngừa các virus, vi khuẩn gây bệnh. Hơn nữa, tiêu thụ mật ong khi bị ho, cảm có thể giúp làm ấm, dịu cổ họng, giảm ho, long đờm hiệu quả.
Mật ong là phương pháp điều trị bệnh cảm hiệu quả mà không cần dùng tới kháng sinh
4Một số cách pha mật ong uống tốt cho sức khỏe
Mật ong pha và nghệ
Hàm lượng curcumin trong nghệ có khả năng chống viêm, kháng khuẩn, chống oxy hóa. Do đó, khi bổ sung nghệ có thể giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa, ức chế khả năng sinh khối u trong dạ dày. Ngoài ra, kết hợp nghệ cùng mật ong có tác dụng hiệu quả trong việc điều trị viêm loét dạ dày và trào ngược acid. Cách sử dụng: Trộn đều tinh bột nghệ và mật ong trong hũ thủy tinh thành hỗn hợp sánh mịn. Bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh và sử dụng mỗi ngày 1 muỗng nghệ mật ong.
Mật ong và nghệ đều có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm và chống oxy hóa
Mật ong pha và chanh
Chanh chứa hàm lượng vitamin C cao, có tác dụng thanh nhiệt, tăng cường sức đề kháng của cơ thể. Đặc biệt, chanh có chứa đến hơn 22 hợp chất chống ung thư như glycosides flavonoid, limonene, citrus pectin,... Do đó, tiêu thụ mật ong pha với chanh mỗi buổi sáng, khi bụng rỗng có thể hỗ trợ trị ho khan, cảm lạnh, đau họng cũng như thải độc cơ thể, tăng cường hệ miễn dịch.
Chanh pha mật ong là công thức dễ làm và dễ uống
Mật ong và gừng
Tiêu thụ gừng và mật ong vào buổi sáng giúp tăng sự trao đổi chất, cung cấp năng lượng cho cơ thể. Đồng thời hỗn hợp còn có thể giúp làm ấm cơ thể, giảm triệu chứng buồn nôn, cải thiện hệ thống tiêu hóa và chứng đau đầu.
Bạn đun sôi nước, cho gừng vào, đậy nắp và tiếp tục đun nhỏ lửa trong 10 phút. Sau đó lấy nước bỏ bã, thêm 1 - 2 muỗng mật ong vào khuấy đều và sử dụng.
Tuy nhiên, trường hợp bạn bị táo bón, khô miệng,... nên hạn chế sử dụng đồ uống có gừng vì có thể gây ảnh hưởng xấu đến vết thương.
Gừng và mật ong giúp cơ thể tăng cường trao đổi chất
5Những tác hại của việc uống mật ong sai cách
Một số tác hại bạn có thể gặp khi dùng mật ong sai cách:[12]
- Sử dụng mật ong quá nhiều sẽ tăng đột ngột lượng đường huyết trong cơ thể.
- Mật ong khi sử dụng nhiều sẽ gây hạ huyết áp, lâu dài có thể ảnh hưởng đến hoạt động của tim.
- Tiêu thụ nhiều mật ong khi táo bón cũng có thể bị tắc nghẽn, khiến tình trạng trở nên trầm trọng hơn do hàm lượng fructose cao.
- Sử dụng mật ong quá liều có thể khiến bạn tăng cân.
- Tiêu thụ lượng đường trong máu nhiều cũng có thể khiến trẻ dễ bị sâu răng.
Cho trẻ sử dụng nhiều mật ong có thể khiến trẻ bị sâu răng
6Những lưu ý khi uống mật ong
Khi sử dụng mật ong, bạn nên lưu ý một số vấn đề sau:
- Liều dùng lý tưởng được khuyến cáo ở nam giới là 36g và ở nữ giới là 24g mỗi ngày.
- Không sử dụng mật ong cho trẻ dưới 1 tuổi vì hệ tiêu hóa của trẻ còn yếu, các loại vi khuẩn trong chế phẩm có thể gây ngộ độc.
- Người đang bị cảm cúm, mắc tiểu đường, phụ nữ mang thai nên hỏi ý kiến bác sĩ về liều dùng trước khi sử dụng mật ong.
- Bệnh nhân mắc bệnh lý về gan cũng nên hạn chế sử dụng mật ong để tránh gây tiểu đường gan.
- Những người có tiền sử dị ứng với phấn hoa thì hạn chế sử dụng mật ong với liều lớn.
- Không nên sử dụng mật ong vào mùa thu vì mật ong có thể chứa độc từ nhụy hoa.
- Nên lựa chọn nơi bán mật ong uy tín, chất lượng để đảm bảo an toàn cho sức khỏe bản thân.
- Bảo quản mật ong ở nhiệt độ từ 21 - 30 độ C, tránh ánh sáng trực tiếp và không bảo quản mật ong trong lọ kim loại.
Liều dùng mật ong lý tưởng ở nam giới là 36g và ở nữ giới là 24g mỗi ngày
Xem thêm:
- Uống mật ong hàng ngày có tốt không?
- Tỏi ngâm mật ong: 11 tác dụng đối với sức khoẻ và cách làm bổ dưỡng
- Lợi ích, tác hại uống chanh mật ong? Đối tượng không nên uống