Tầm soát ung thư vú từ tuần đầu tiên đến tuần thứ 2 sau khi sạch kinh; tránh thực hiện trong kỳ kinh nguyệt và một tuần trước kỳ kinh để có kết quả chẩn đoán chính xác.
Tầm soát ung thư vú là gì?
Tầm soát ung thư vú là việc kiểm tra tuyến vú trước khi xuất hiện các triệu chứng nhằm dự phòng ung thư. Mục tiêu của các xét nghiệm sàng lọc là để tìm ung thư ở giai đoạn sớm khi có thể điều trị hiệu quả.
Phụ nữ không nên đợi đến khi có triệu chứng mới đi thăm khám, tầm soát. Vì ung thư vú diễn tiến âm thầm và hầu như không bộc lộ triệu chứng ở giai đoạn sớm. Các triệu chứng như đau, ngứa, tiết dịch, sùi loét,… có thể tự phát hiện được là khi ung thư đã tiến triển, xâm lấn.
Các phương pháp tầm soát ung thư vú phổ biến hiện nay
Các xét nghiệm tầm soát được thực hiện khi chưa có triệu chứng ung thư. Những phụ nữ có tiền sử gia đình hoặc tiền sử cá nhân bị ung thư hoặc các yếu tố nguy cơ khác cũng có thể được đề nghị xét nghiệm di truyền.
Nếu kết quả xét nghiệm sàng lọc có dấu hiệu bất thường, bạn có thể cần phải thực hiện thêm các kiểm tra khác để củng cố chẩn đoán.
Các xét nghiệm sàng lọc
Các xét nghiệm được sử dụng để sàng lọc các loại ung thư khác nhau khi một người không có triệu chứng. Các nhà khoa học nghiên cứu các xét nghiệm sàng lọc để tìm ra những xét nghiệm có ít tác hại nhất và mang lại nhiều lợi ích nhất. Các thử nghiệm tầm soát ung thư cũng nhằm cho biết liệu việc phát hiện sớm (phát hiện ung thư trước khi có biểu hiện triệu chứng) giúp một người sống lâu hơn hay giảm nguy cơ tử vong vì căn bệnh này. Đối với một số loại ung thư, cơ hội phục hồi sẽ tốt hơn nếu bệnh được phát hiện và điều trị ở giai đoạn sớm.
Trong tầm soát ung thư vú, các xét nghiệm sàng lọc được sử dụng phổ biến là chụp nhũ ảnh.
Chụp nhũ ảnh hay còn gọi là X-quang tuyến vú, có thể giúp tìm thấy các khối u kích thước cực nhỏ hay ung thư biểu mô ống dẫn tại chỗ (DCIS). Trong DCIS, các tế bào bất thường nằm trên đường ống dẫn sữa và ở một số phụ nữ có thể trở thành ung thư xâm lấn.
Tuy vậy, chụp nhũ ảnh ít có khả năng tìm thấy khối u vú hơn ở những phụ nữ có mô vú dày đặc. Bởi vì cả khối u và mô vú dày đặc đều xuất hiện màu trắng trên chụp X-quang tuyến vú, điều này có thể gây khó khăn cho việc tìm thấy khối u hơn do mô vú dày đặc. Phụ nữ càng trẻ càng có nhiều mô vú dày đặc.
Có 3 kỹ thuật chụp X-quang tuyến vú:
- Chụp X-quang vú
- Chụp nhũ ảnh 2D
- Chụp nhũ ảnh kỹ thuật số cắt lớp (DBT): Sử dụng tia X để chụp một loạt ảnh của vú từ nhiều góc độ khác nhau. Một máy tính được sử dụng để tạo hình ảnh 3 chiều của vú từ những tia X này. DBT đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt vào năm 2018. Kỹ thuật này ưu việt hơn phương pháp truyền thống nhờ khắc phục xảo ảnh chồng lấp, có thể bộc lộ đường bờ của tổn thương giúp bác sĩ dễ dàng xác định bản chất tổn thương.
Nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc chụp nhũ ảnh có thể phát hiện (tìm) ung thư vú hay không.
Các yếu tố bao gồm:
- Tuổi và cân nặng của bệnh nhân.
- Kích thước và loại khối u.
- Nơi khối u đã hình thành trong vú.
- Mức độ nhạy cảm của các mô vú với hormone.
- Mô vú dày đặc như thế nào.
- Thời điểm chụp nhũ ảnh trong chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ.
- Chất lượng của hình ảnh chụp X-quang tuyến vú.
- Kỹ năng của bác sĩ X quang trong việc đọc hình ảnh chụp X quang tuyến vú.
Từ 40 tuổi, phụ nữ nên khám sàng lọc ung thư vú bằng nhũ ảnh hàng năm thay vì chỉ siêu âm và khám lâm sàng như trước tuổi 40.
Chụp cộng hưởng từ (MRI)
Chụp cộng hưởng từ (MRI) có thể được sử dụng để sàng lọc những phụ nữ có nguy cơ cao bị ung thư vú.
MRI là một thủ thuật sử dụng nam châm, sóng vô tuyến và máy tính để tạo ra một loạt các hình ảnh chi tiết về các khu vực bên trong cơ thể. Thủ tục này còn được gọi là chụp cộng hưởng từ hạt nhân (NMRI). MRI không sử dụng bất kỳ tia X nào và người phụ nữ không bị nhiễm bức xạ.
Chụp MRI có nhiều khả năng phát hiện một khối vú không phải là ung thư hơn so với chụp nhũ ảnh. MRI có thể được sử dụng như một phương pháp sàng lọc cho những phụ nữ có nguy cơ cao bị ung thư vú.
Các yếu tố khiến phụ nữ có nguy cơ mắc ung thư vú cao bao gồm:
- Một số thay đổi gen, chẳng hạn như thay đổi gen BRCA1 hoặc BRCA2.
- Tiền sử gia đình (người thân mức độ một, chẳng hạn như mẹ, con gái hoặc chị gái) bị ung thư vú.
- Một số hội chứng di truyền, chẳng hạn như hội chứng Li-Fraumeni hoặc Cowden.
Các xét nghiệm sàng lọc khác
Các xét nghiệm sàng lọc khác đã hoặc đang được nghiên cứu trong các thử nghiệm lâm sàng. Các nghiên cứu đã được thực hiện để tìm hiểu xem liệu các xét nghiệm tầm soát ung thư vú sau đây có hữu ích trong việc phát hiện ung thư vú hoặc giúp phụ nữ bị ung thư vú sống lâu hơn hay không.
- Khám vú: Khám vú lâm sàng là một cuộc kiểm tra vú bởi bác sĩ chuyên khoa Sản hoặc Ung bướu. Bác sĩ sẽ cẩn thận kiểm tra ngực và dưới cánh tay phụ nữ xem có cục u hoặc bất kỳ bất thường hay không.
- Thermography: Thermography là một thủ thuật trong đó một máy ảnh đặc biệt cảm nhận nhiệt được sử dụng để ghi lại nhiệt độ của vùng da bao phủ bầu ngực. Các khối u gây ra thay đổi nhiệt độ có thể hiển thị trên biểu đồ nhiệt độ.
- Lấy mẫu mô: là phương pháp sinh thiết lấy các tế bào từ mô vú để kiểm tra dưới kính hiển vi.
Tầm soát ung thư vú vào thời điểm nào?
Theo TS.BS Vũ Hữu Khiêm - Trưởng khoa Ung bướu, BVĐK Tâm Anh Hà Nội, việc chọn thời điểm tầm soát có ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả chẩn đoán ung thư vú. Chị em phụ nữ nên đến bệnh viện tầm soát ung thư vú sau kỳ kinh nguyệt từ một đến hai tuần.
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, sự dao động của hormone sinh sản có thể làm cho mật độ của tổ chức tuyến vú thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt. Điều này có thể dẫn đến độ mờ đục tăng lên trên hình ảnh chụp X-quang tuyến vú, gây khó khăn cho việc phát hiện các khối u kích thước nhỏ, giai đoạn sớm, đặc biệt là ở phụ nữ tiền mãn kinh.
Chuẩn bị gì khi đến tầm soát ung thư vú?
Ngoài việc chọn thời điểm tầm soát phù hợp trong chu kỳ kinh nguyệt, bác sĩ Khiêm khuyên phụ nữ trước khi chụp X-quang vú, cần chuẩn bị:
- Hãy mang theo danh sách các địa điểm và ngày chụp X-quang tuyến vú, sinh thiết hoặc bất kỳ thủ thuật vú nào khác mà bạn đã từng thực hiện trước đây.
- Nếu bạn đã chụp nhũ ảnh ở một cơ sở khác, hãy mang theo những hồ sơ đó khi đi tầm soát. Bác sĩ có thể so sánh những hình ảnh cũ với hình ảnh mới để phục vụ cho việc chẩn đoán.
- Không chụp X-quang khi vú bị căng cứng để giúp giảm bớt sự khó chịu và để thu được hình ảnh chính xác hơn.
- Vào ngày tầm soát, bạn không bôi chất khử mùi, chất chống mồ hôi, phấn, kem hoặc nước hoa dưới cánh tay, trên hoặc dưới ngực. Các loại mỹ phẩm này chứa một số loại chất có thể hiển thị trên X-quang dưới dạng đốm trắng. Điều này có thể gây ra sự nhầm lẫn trong chẩn đoán ung thư vú.
- Trước khi vào phòng chụp X-quang, bạn cần tháo trang sức, không mặc áo lót và cần mặc trang phục của bệnh viện.
- Hãy chia sẻ chi tiết về tiền sử ung thư vú hoặc ung thư cổ tử cung của gia đình bạn; các phương pháp điều trị như phẫu thuật, hormone nếu bạn từng bị ung thư vú trước đó.
- Nên thực hiện thăm khám, tầm soát ung thư vú ở cùng một cơ sở y tế để bác sĩ dễ dàng theo dõi và đánh giá các chỉ số của vú.
Ai nên tầm soát ung thư vú?
Bác sĩ Khiêm khuyến nghị, phụ nữ nên thường xuyên tự kiểm tra tuyến vú của mình hàng tháng; đi khám tuyến vú định kỳ ít nhất mỗi 6 tháng/lần tại các cơ sở y tế uy tín để phát hiện bất thường ở tuyến vú và có hướng điều trị kịp thời; Tầm soát ung thư vú từ tuổi 40 hoặc có thể bắt đầu sớm hơn từ độ tuổi 35 nếu tiền sử trong gia đình có người mắc bệnh ung thư vú.
“Những người có các yếu tố nguy cơ ung thư vú cao hơn người bình thường như: Tiền sử gia đình (ung thư vú, ung thư buồng trứng), tiền sử bản thân (ung thư vú, ung thư buồng trứng, đã xạ trị vùng cổ, vùng ngực…), có mang gen đột biến (BRCA1, BRCA 2…), mắc một số hội chứng di truyền, sử dụng liệu pháp nội tiết thay thế hay một số yếu tố liên quan đến lối sống,… nên tầm soát ung thư vú chặt chẽ để phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm”, bác sĩ Khiêm nhấn mạnh.
Gói khám tầm soát ung thư vú tại BVĐK Tâm Anh
Gói khám tầm soát ung thư vú tại BVĐK Tâm Anh được thiết kế toàn diện, khoa học, nhằm mang đến quy trình thăm khám nhanh chóng, cho kết quả chính xác, giảm tỷ lệ dương tính giả.
Gói khám tầm soát ung thư vú tại BVĐK Tâm Anh gồm:
- Bác sĩ chuyên khoa Phụ sản thăm khám và tư vấn.
- Siêu âm Doppler tuyến vú.
- Chụp nhũ ảnh (đối với phụ nữ >40 tuổi).
Những lưu ý khi tham gia gói tầm soát ung thư vú của BVĐK Tâm Anh:
- Khách hàng nên thực hiện thăm khám, tầm soát ung thư vú sau khi hết kinh 1-2 tuần.
- Khách hàng đang cho con bú, phụ nữ mang thai, người bị viêm tuyến vú, đang có áp xe, có thiết bị cấy ghép ở vùng ngực như máy tạo nhịp tim… không nên tầm soát.
- Khách hàng có đặt túi ngực (nâng ngực) có thể thực hiện tầm soát được. Tuy nhiên kỹ thuật chụp sẽ đặc biệt hơn, khách hàng sẽ được giải thích thêm trước khi chụp.
Đặc biệt, nhân ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh ra mắt Gói Tầm soát Bệnh lý tuyến vú và Ung thư cổ tử cung với mức giá ưu đãi hơn so với dịch vụ lẻ. Hy vọng với chương trình này, chị em được trải nghiệm dịch vụ y tế theo tiêu chuẩn quốc tế với chi phí tiết kiệm hơn.
Đây cũng là món quà ý nghĩa chúng ta có thể dành tặng cho những người phụ nữ yêu thương của mình. Hấp dẫn hơn, khi mua đồng thời 2 gói, khách hàng sẽ được giảm thêm 3% trên tổng giá gói. Xem chi tiết chương trình tại đây
Để đặt lịch khám tầm soát ung thư vú tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn có thể liên hệ:
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đã đưa vào sử dụng hệ thống nhũ ảnh kỹ thuật số cắt lớp (DBT) trong sàng lọc và chẩn đoán tầm soát ung thư vú. Hệ thống được nhập khẩu từ Đức có đầu đèn xoay góc rộng 50 độ kèm công nghệ giảm liều tia Prime và nén vú tự động. Nhờ đó, bệnh nhân ít đau hơn khi ép vú, không lo lắng về tác hại của tia X. Chụp nhũ ảnh DBT còn khắc phục tình trạng xảo ảnh chồng lấp giúp bác sĩ dễ dàng nhận diện các đặc điểm của tổn thương, nhờ đó tăng độ chính xác và rút ngắn quy trình chẩn đoán ung thư vú.